Jak księgować faktoring?

Faktoring to coraz bardziej popularny sposób finansowania przedsiębiorstw. Jest prosty, stosunkowo tani i szybki.
Nie jest też skomplikowany w księgowaniu, o czym dowiesz się z naszego artykułu.

Z tego wpisu dowiesz się:

  1. 1) faktoring, podstawowe informacje
  2. 2) faktoring jako typ finansowania
  3. 3) charakter prawny umowy faktoringowej
  4. 4) przedmiot usługi faktoringowej
  5. 5) rozliczenia płatności dłużników faktoringowych
  6. 6) faktoring a VAT
  7. 7) księgowanie rozrachunków faktoringowych
  8. 8) fakturowanie usług faktoringowych
  9. 9) podsumowanie

Faktoring, podstawowe informacje

Słowo “faktor” wywodzi się z łaciny i oznacza kogoś, kto tworzy, wykonuje lub działa. Jego tłumaczenie w języku biznesu i handlu oznaczało dawniej agenta, przedstawiciela albo handlowca. Aktualne znaczenie słowa faktor i jego pochodnych ma charakter czysto finansowy, możemy je określić następująco:

– faktor – podmiot finansujący odroczone terminy płatności;
– faktorant – podmiot otrzymującyusługę finansowania;
– dłużnik faktoringowy – podmiot, którego zobowiązanie jest przedmiotem usług

Faktoring jako typ finansowania

W przeciwieństwie do kredytu bankowego lub pożyczki finansowanie poprzez faktoring jest oparte de facto o wypłacalność dłużników. Im lepsze są to firmy i im lepsza jest ich finansowa reputacja, tym łatwiej przedsiębiorcy wykorzystać ich zobowiązania jako sposób poprawy własnej płynności finansowej. Oznacza, że nawet niewielkie i młode przedsiębiorstwa mogą dzięki temu uzyskać dodatkowe środki, które nie byłoby dostępne dla nich w formie tradycyjnego kredytu.

Sprawdź najnowszy faktoring ranking

Charakter prawny umowy

Faktoring należy do umów nienazwanych. Oznacza to, że nie jest stypizowany w kodeksie cywilnym jak np. umowa pożyczki, zamiast tego wykazuje cechy wielu stosunków prawnych i stąd kategoryzuje się go jako umowę mieszaną. Do umowy faktoringu mają zastosowanie przede wszystkim przepisy kc stanowiące o swobodzie przelewu wierzytelności (art 509 kc).

Przedmiot usługi faktoringowej

Podstawowym przedmiotem usługi faktoringowej jest finansowanie nieprzeterminowanych faktur w postaci zaliczki otrzymywanej na poczet wierzytelności o odroczonym terminie spłaty. Zaliczka ta jest zobowiązaniem, którego naturalnym źródłem spłaty jest rozliczający się dłużnik faktoringowy, a wypadku jego niewypłacalności jest nim faktorant. Uprawnienie faktora do dochodzenia zwrotu zaliczki od faktoranta nazywa się regresem.

Faktor pobiera opłaty w postaci:

Opłat administracyjnych:
wynikających z usługi faktoringu

Opłat odsetkowych:
wynikających z zaangażowania kapitału w finansowanie faktoranta w postaci zaliczek na konto wierzytelności

W wielu przypadkach faktor pobiera obie te opłaty łącznie, dając swoim klientom uproszczoną strukturę kosztów.

W przypadku faktoringu z regresem cesja wierzytelności zazwyczaj jest tylko zabezpieczeniem faktora na wypadek kłopotów ze spłatą, a nie pierwotnym sensem umowy. Faktor nie nabywa wierzytelności aby zapłacić za nie z dyskontem, on się tylko na nich zabezpiecza.

Inaczej jest w przypadku faktoringu pełnego (bez regresu), w którym przedsiębiorca wyzbywa się wierzytelności na dobre i nie interesuje go ewentualny problem wypłacalności swojego dłużnika. W takiej ewentualności cesja wierzytelności jest nieodłączną podstawą konstrukcji finansowania

Rozliczenia płatności dłużników faktoringowych

Do rozliczania zobowiązań dłużników faktoringowych wykorzystuje się rachunki bankowe faktora, które przedsiębiorca umieszcza na swoich, wystawianych fakturach. Naturalny spływ zobowiązań umożliwia wykorzystanie limitu faktoringowego (czyli zakresu kwotowego przyznanego finansowania) jako źródła nowych zaliczek.

Faktoring a VAT

Zgodnie z ustawą o VAT usługi finansowe nie są objęte podatkiem od towarów i usług. Jednak w przypadku faktoringu sytuacja nie jest taka prosta. Samo nabycie wierzytelności, jako transakcja kapitałowa, jest zwolnione z VAT, ale w przypadku faktoringu z regresem ono nie zachodzi. Ustawa o VAT traktuje faktoring jako usługę podobną do windykacji długów, która z tego względu podlega opodatkowaniu wg stawki 23%.

Faktoring jako koszt podatkowy

Usługa faktoringu jest kwalifikowana jako koszt podatkowy, zarówno w jej części opłat administracyjnych jak i odsetkowych.

W przypadku faktoringu niepełnego (z regresem) podpisanie umowy i oddanie wierzytelności do faktoringu jak również otrzymanie zaliczki od faktora na poczet przyszłej zapłaty wierzytelności przez dłużnika faktoringowego nie wywołują skutków w podatku dochodowym.

W przypadku faktoringu pełnego (bez regresu) sytuacja może być odmienna i nieco skomplikowana. Organy skarbowe traktują zbycie wierzytelności jako odrębną transakcję i rozpoznają jej skutki podatkowe.

Księgowanie rozrachunków faktoringowych

Faktoring pełny (bez regresu)

W przypadku zbycia wierzytelności lub usługi faktoringu pełnego faktorant co do zasady definitywnie wyzbywa się wierzytelności akceptując w zamian zdyskontowaną (pomniejszoną) wartość pieniężną.

W takiej sytuacji księgowania operacji muszą to uwzględniać, następuje:

  • wyksięgowanie należności z konta rozrachunków w koszty finansowe
  • zaksięgowanie przychodu ze sprzedaży wierzytelności jako przychodu finansowego
  • zaksięgowanie kosztów operacji jako kosztu finansowego
Faktoring niepełny (z regresem)

W tym przypadku mamy do czynienia z finansowaniem wierzytelności należących cały czas do faktoranta. Otrzymana od faktora zaliczka przypomina uzyskanie kredytu lub pożyczki pod fakturę.
W takiej sytuacji księgowania operacji muszą to uwzględniać, następuje:

  • faktorant nie wyksięgowuje wierzytelności ze swoich rozliczeń z dłużnikiem
  • otrzymaną zaliczkę księguje w pozycji “rachunek bieżący” / “pozostałe rozrachunki”
  • gdy dłużnik zapłaci fakturę, faktorant wykreśla należność z jego rozrachunku
  • gdy dłużnik nie zapłaci, faktorant przeksięgowuje zaliczkę jako środki przeznaczone do zwrotu

Fakturowanie usług faktoringowych

Faktorzy zazwyczaj dokonują podliczenia i podsumowania swoich usług na koniec umówionego okresu rozliczeniowego. Najczęściej jest to okres miesięczny, któremu towarzyszy wystawienie faktury i płatność. W zależności od typu umowy, należności powstałe z tytułu usług faktoringowych najczęściej są potrącane z zaliczki, ale mogą być opłacone przelewem lub potrącane z przelewów przychodzących od dłużników i w ten sposób rozliczane w ciężar przyznanego limitu faktoringowego.

Podsumowanie

Faktoring jest bardzo prostym, wręcz intuicyjnym modelem finansowania, łatwym i szybkim w procesowaniu. Jest też bezpieczny dla przedsiębiorstwa, ponieważ opiera swój limit o wykonaną sprzedaż i – de facto – zaksięgowane przychody. Z tego względu jest jednym z lepszych, bardzo elastycznych i kosztowo optymalnych sposobów finansowania.

Zapisz się na zdalną konsultację!

Co dla Ciebie jest najważniejsze w prowadzeniu swojej firmy? Wypełnij formularz, podziel się z nami swoimi doświadczeniami i dowiedz się więcej o naszym finansowaniu!