Czy warto być VATowcem? Wady i zalety

bycie vatowcem nie musi być opłacalne

Osoby zakładające firmę często zastanawiają się, czy warto być VATowcem? A może bardziej opłaca się prowadzić działalność nie rozliczając podatku VAT?


Niewątpliwie każdy przedsiębiorca musi płacić podatki. Poza wyborem sposobu rozliczania podatku dochodowego (np. ryczałt, podatek według skali podatkowej, czy liniowy) istnieje jeszcze możliwość wyboru, czy będzie się podatnikiem VAT (tzw. podatnik VAT czynnego), czy też nie. W określonych sytuacjach przepisy prawne nakładają obowiązek rozliczania podatku VAT. Wciąż istnieje grupa przedsiębiorców, którzy korzystają z możliwości nie płacenia podatku.

Co to jest podatek VAT?


Podatek VAT to podatek od towarów i usług, a dokładniej mówiąc podatek od wartości dodanej. Wprowadza się go na każdym etapie produkcji w momencie wnoszenia wartości dodanej. Ostateczną kwotę podatku płaci konsument, będącym ostatnim ogniwem łańcucha sprzedaży. W dużym uproszczeniu kwota podatku VAT uzależniona jest od wielkości sprzedaży. Przedsiębiorca jest więc jakby pośrednikiem przekazującym podatek od klienta do fiskusa. Tak naprawdę nie płaci on żadnych dodatkowych pieniędzy. Przekazuje tylko część tego, co dostał od klienta.

VAT należny i VAT naliczony


Podatek VAT można podzielić na dwie kategorie: podatek VAT należny i podatek VAT naliczony. Podatek VAT należny to kwota zobowiązania, która powstaje w chwili wystawienia faktury sprzedaży. Ta wartość tego podatku VAT musi być wpłacona do urzędu skarbowego.
Z drugiej strony istnieje podatek VAT naliczony. Jest on wartością, którą można odliczyć od zobowiązania do urzędu skarbowego. Inaczej mówiąc, jeśli przedsiębiorca kupił produkt lub usługę związaną z jego biznesem to oprócz tego, że może „wrzucić go w koszty” obniżając podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym, to ma prawo odliczyć sobie VAT z faktury „kosztowej”.

Kto musi być VATowcem?


Artykuł 5 ustawy o VAT dokładnie podaje, które czynności muszą być opodatkowane podatkiem VAT. Czynnymi podatnikami VAT muszą być zawsze przedsiębiorcy handlujący towarami objętymi akcyzą (z wyjątkiem energii elektrycznej, wyrobów tytoniowych, a także np. używanych samochodów), terenami budowlanymi, budynkami oraz nowymi środkami transportu. Poza tym VATowcami zawsze muszą być przedsiębiorcy świadczący usługi prawnicze, doradcze, a także jubilerskie.
Nie ma możliwości zwolnienia z VAT przedsiębiorcy, którego przychody za ubiegły rok przekraczają 200 tys. zł. Prawo określa również rodzaje działalności nie podlegające opodatkowaniu VAT. Ich lista znajduje się w art. 43 ustawy o VAT. Zalicza się do nich m.in. sprzedaż domów i mieszkań na rynku wtórnym, opieka medyczna, opieka nad osobami starszymi lub niepełnosprawnymi, korepetycje, czy uczenie języków obcych.

W pozostałych sytuacjach przedsiębiorcy mogą sami zdecydować, czy chcą być czynnymi podatnikami VAT, czy też nie. Jeśli przedsiębiorca nie będzie podatnikiem VAT, to nie będzie płacił, ani odliczał podatku VAT. W sytuacji, gdy kupi usługę lub produkt od przedsiębiorcy, który jest VATowcem będzie musiał zapłacić pełną kwotę z VAT i samego VATu nie odliczy. Jeśli natomiast ten sam produkt zostanie zaoferowany klientowi indywidualnemu, który nie ma możliwości rozliczania podatku VAT, to niebycie VATowcem okaże się korzystniejsze. Wszystko dlatego, że produkt będzie tańszy. Nie można jednak zapominać, że niebycie VATowcem nie pozwala odliczać podatku. To czy ktoś jest VATowcem nie ma zbyt dużego znaczenia z perspektywy przedsiębiorcy, jeśli sprzedaje produkty lub usługi firmom. Trochę inaczej jest przy obsłudze konsumentów.

Kiedy opłacalne jest bycie VATowcem?


– gdy przedsiębiorca ma duże koszty i kupuje produkty/usługi od firm, które wystawiają faktury z VATem. Dzięki temu można odliczyć cały VAT
– kiedy świadczy usługi, sprzedaje produkty firmom, a nie osobom indywidualnym
– kiedy planuje mieć wysokie obroty (wiec i tak będzie musiał być VATowcem), by od początku biznesu odliczać VAT z faktur kosztowych

Kiedy korzystniejsze jest nie być VATowcem?


– gdy firma jest bardzo mała, a usługi świadczone są wyłącznie dla klientów prywatnych. Nie ma prawdy w stwierdzeniu, że przecież z faktur kosztowych przedsiębiorca odlicza VAT. Odlicza, ale tylko wtedy gdy jest czynnym podatnikiem VAT. Jeśli więc nim nie jest, to nawet jeśli posiada faktury kosztowe, to nie odliczy podatku VAT.

Polecane dla Ciebie

Kluczowe kroki do sukcesu w planowaniu i realizacji

Wybór między pilnym a ważnym Przez całe życie nieustannie musimy wybierać pomiędzy rzeczami pilnymi a ważnymi. Często te pilne w perspektywie czasu nie mają jednak większego znaczenia i nie wnoszą zbyt dużo do życia. Rzeczy ważne natomiast w tej samej chwili nie przypominają, żeby się nimi zająć, ale skutki tego odczuje się po jakimś czasie. […]

Czytaj dalej

Ulga na złe długi – jakie są zasady i kto może z niej skorzystać?

Temat niezapłaconych faktur w odniesieniu do kwestii podatków interesuje głównie przedsiębiorców. W sytuacji podbramkowej każdy szuka jak najlepszego wyjścia – podatnicy VAT mogą uzyskać tzw. ulgę na złe długi. Bez tego wiele firm mogłoby utracić płynność finansową, która jest niezwykle ważna w prowadzeniu firmy i zarządzaniu budżetem. Warto wiedzieć, że istnieje sposób na rozliczenie podatku […]

Czytaj dalej

Jak zdobyć potrzebny towar, gdy brakuje pieniędzy na zakupy?

W dzisiejszym świecie zakupy robi się niemal każdego dnia. Ale co zrobić w sytuacji, gdy zaistnieje potrzeba zakupu konkretnego produktu, a nie mamy na to środków? Może to spotkać również firmy, które nie zawsze posiadają płynność finansową. Na szczęście istnieją rozwiązania satysfakcjonujące dla wszystkich stron. Z punktu widzenia konsumenta Osoba prywatna pragnąca zakupić jakiś produkt, […]

Czytaj dalej