Cash flow jest jednym z elementów sprawozdania finansowego czyli dokumentu z przepływu środków pieniężnych lub z przepływów finansowych. Stwarza on możliwość szybkiej oceny potencjału przedsiębiorstwa i jego kondycji. Innymi słowy jest to dokument podsumowujący przepływ środków pieniężnych w danej firmie ukazujący źródła tych środków oraz sposoby ich wykorzystania.
Cash flow prezentuje dane pozwalające ocenić stopień płynności finansowej przedsiębiorstwa, skuteczność ściągania należności, a także zdolność do regulowania zobowiązań. Wszystkie jednostki, które z mocy ustawy o rachunkowości składają coroczne badania sprawozdań finansowych, mają obowiązek sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Sprawozdanie finansowe składa się z trzech elementów: sprawozdania z przepływu środków pieniężnych, bilansu oraz rachunku zysków i strat. Jednak to właśnie cash flow czyli sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych umożliwia dokładniejszą metodę oceny potencjału firmy i jest bardziej przejrzystym dokumentem prezentującym aktualną sytuację finansową firmy. Uwzględnia on rzeczywiste przepływy pieniędzy.
Z cash flow korzystają najchętniej banki w sytuacji oceny możliwości finansowych firmy przed udzieleniem jej kredytu. Sytuacje przedsiębiorstw analizowane są także przez potencjalnych inwestorów, którzy chcą zdobyć informacje o przepływach, jakie może mieć dana firma w przyszłości. Z cash flow korzystają także kontrahenci, jeśli chcą na przykład udzielić przedsiębiorstwu kredytu kupieckiego.
Cash flow uwzględnia:
1. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej czyli środki generowane z przepływów brutto (jest to zysk operacyjny po dodaniu amortyzacji i odjęciu zapłaconego podatku), przepływów netto (są to przepływy brutto razem ze zmianą kapitału pracującego i zmianą pozostałych aktywów oraz pasywów operacyjnych) oraz zmiany kapitału pracującego.
Działalność operacyjna jest największą częścią działalności firmy. Staje się ona podstawą funkcjonowania przedsiębiorstwa, obejmując produkcję i sprzedaż towarów lub usług. Działalność operacyjna pozwala zatem uzyskać informuje o tym, jak firma radzi sobie na gruncie działalności podstawowej. Jednak nie uwzględnia jednorazowych inwestycji oraz sposobów finansowania działalności.
2. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej czyli koszty, które w przyszłości mają przynieść firmie korzyści. Są to środki generowane lub wydatkowane na potrzeby inwestycyjne niezbędne przy funkcjonowaniu przedsiębiorstwa.
3. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej czyli środki związane z finansowaniem firmy pozyskiwane z zewnątrz: kredyty, obligacje czy emisja akcji.
4. Przepływy pieniężne netto razem czyli zsumowane kwoty z działalności inwestycyjnej, finansowej oraz operacyjnej.
5. Bilansową zmianę stanu środków pieniężnych, jeśli ona występuje. Dobrze jest wykazać również ewentualną zmianę stanu środków pieniężnych z tytułu różnić kursowych.
6. Środki pieniężne na początek okresu sprawozdawczego zgodnie z bilansem.
7. Środki pieniężne na koniec okresu sprawozdawczego czyli różnica między stanem początkowym środków pieniężnych oraz sumy wszystkich przepływów pieniężnych danej jednostki.
Jak należy analizować cash flow? Dodatnie przepływy z działalności operacyjnej wskazują na to, że firma znajduje się w dobrej sytuacji finansowej. Dodatnie przepływy z działalności finansowej również zazwyczaj oznaczają, że z firmą wszystko jest dobrze. Natomiast zła sytuacja finansowa jest wtedy, gdy firma ma ujemne przepływy na poziomie działalności operacyjnej i finansowej, a w sytuacji ujemnych przepływów w działalności inwestycyjnej oznacza praktycznie jej bankructwo.
Cash flow można sporządzać za pomocą dwóch metod – metody pośredniej lub metody bezpośredniej. Różnią się one sposobem wyliczania przepływów z działalności operacyjnej.
W metodzie bezpośredniej przepływy z działalności operacyjnej wyliczane są na podstawie pomniejszenia wpływów z działalności operacyjnej o wydatki operacyjne. Ukazane zostają poszczególne grupy wpływów i wydatków. W ten sposób zaprezentowany jest pełen obraz zdarzeń w przedsiębiorstwie. Grupę wpływów tworzy sprzedaż i inne wpływy z działalności operacyjnej, a grupę wydatków tworzą dostawy i usługi, wynagrodzenia netto, ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym, a także inne wydatki operacyjne.
W metodzie pośredniej należy wyjść od zysku netto i dokonać odpowiednich korekt. Wprowadzenie korekt przyczyni się do otrzymaniu kondycji finansowej przedsiębiorstwa, która ma odzwierciedlać rzeczywisty stan w firmie.
Korekty z działalności operacyjnej obejmują: amortyzację, zyski (lub straty) z tytułu różnic kursowych, odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) oraz zyski (straty) z działalności inwestycyjnej. Natomiast do korekt z działalności obrotowej należą: zmiana stanu rezerw, zmiana stanu zapasów, zmiana stanu należności, zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych z wyjątkiem pożyczek i kredytów, zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych oraz inne korekty.
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej i działalności finansowej liczy się tak samo w obu metodach. W tym przypadku od wpływów odejmuje się wydatki.
O wyborze metody sporządzania sprawozdania z przepływów pieniężnych decyduje kierownik jednostki. We wprowadzeniu do sprawozdania finansowego oraz w zasadach rachunkowości przyjętych przez dane przedsiębiorstwo powinna znaleźć się informacja o tym, którą metodą sporządzono sprawozdanie.